STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
w PsychoLogicznie Centrum Terapii i Rozwoju
Urszula Demczuk Krawczyńska & Senso Home Centrum Integracji
Sensorycznej
POLITYKA PLACÓWEK

Standardy Ochrony Małoletnich to konkretne spisane procedury i zasady, które gwarantują, że dzieci i młodzież w naszej placówce są bezpieczne. Istotne w tej kwestii jest to, że nie doznają krzywdzenia ze strony rówieśników, rodziców i innych dorosłych. Przygotowanie odpowiednich procedur ma zagwarantować przede wszystkim sprawny  przepływ informacji i odpowiednią reakcję na każdy przypadek krzywdzenia.
Procedury ochrony małoletnich to zbiór działań i regulacji prawnych mających na celu zapewnienie dzieciom i młodzieży:
● bezpieczeństwa,
● dobrostanu,
● odpowiedniej opieki nad osobami nieletnimi,
● odpowiedniego środowiska do rozwoju,
● ochronę przed wszelkimi formami przemocy,
● ochronę przed zaniedbywaniem,
● ochronę przed wykorzystywaniem.
Należy szczególnie uwzględnić potrzeby uczniów niepełnosprawnych i ze Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnymi.

Akty prawne na podstawie, których oparte są Standardy ochrony małoletnich:

1) Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1585);
2) Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1304 ze zm.);
3) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249);
4) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks Karny (t. j. Dz. U z 2022 r. poz. 1138 ze zm.);
5) Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989 r. (t. j. Dz. U. z 1991 Nr 120 poz. 526 ze zm.);
6) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury „Niebieskiej Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz. U. z 2023 r. poz. 1870).

Deklaracja (preambuła)

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników placówki jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Każdy pracownik naszej placówki traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Pracownik realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych placówki oraz swoich kompetencji.

Rozdział I Objaśnienie terminów

§1.

Ilekroć w niemniejszych Standardach jest mowa bez bliższego określenia o:
1) Włacicielu, Dyrektorze – należy przez to rozumieć Urszulę Demczuk Krawczyńską
2) Placówce, jednostce – należy przez to rozumieć PsychoLogicznie Centrum Terapii i Rozwoju lub Senso Home Centrum Integracji Sensorycznej
3) pracowniku – należy przez to rozumieć osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, umowy o dzieło, umowy zlecenia, umowy wolontariackiej,
4) partnerze współpracującym z placówką – należy przez to rozumieć osoby wykonujące zadania zlecone na terenie placówki na mocy odrębnych przepisów
5) kliencie/ pacjencie – należy przez to rozumieć każdą osobę uczęszczającą do PsychoLogicznie lub Senso Home
6) małoletnim – należy przez to rozumieć zgodnie z kodeksem cywilnym osobę od urodzenia do ukończenia 18 roku życia;
7) opiekunie małoletniego – należy przez to rozumieć osobę uprawnioną do reprezentacji i stanowieniu o małoletnim, w szczególności jego przedstawiciel ustawowy;
8) przedstawiciel ustawowy – należy przez to rozumieć rodzica bądź opiekuna posiadającego pełnię władzy rodzicielskiej lub opiekuna prawny (osobę reprezentującą dziecko, ustanowioną przez sąd, w sytuacji, gdy rodzicom nie przysługuje władza rodzicielska lub gdy rodzice nie żyją);
9) zgodzie opiekuna małoletniego – należy przez to rozumieć zgodę co najmniej jednego z rodziców małoletniego. Jednak w przypadku braku porozumienia między opiekunami
małoletniego należy poinformować ich o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny;
10) krzywdzeniu małoletniego – należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika placówki lub zagrożenie dobra małoletniego, w tym jego zaniedbywanie.

Krzywdzeniem jest:
a) przemoc fizyczna – jest to celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być m. in. złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne. Przemoc fizyczna powoduje lub może spowodować utratę zdrowia bądź też zagrażać życiu,
b) przemoc emocjonalna – to powtarzające się poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie małoletniego, nieustanna krytyka, wciąganie małoletniego w konflikt osób dorosłych,
manipulowanie nim, brak odpowiedniego wsparcia, stawianie małoletniemu wymagań i oczekiwań, którym nie jest on w stanie sprostać,
c) przemoc seksualna – to angażowanie małoletniego w aktywność seksualną przez osobę dorosłą.
Wykorzystywanie seksualne odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie małoletniego, współżycie z małoletnim) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie małoletniemu materiałów pornograficznych, podglądanie, ekshibicjonizm),
d) przemoc ekonomiczna – to niezapewnianie odpowiednich warunków do rozwoju dziecka, m.in. odpowiedniego odżywiania, ubrania, potrzeb edukacyjnych czy schronienia, w ramach środków dostępnych rodzicom lub opiekunom. Jest to jedna z form zaniedbania,
e) zaniedbywanie – to niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych i emocjonalnych małoletniego przez rodzica lub opiekuna prawnego, niezapewnienie mu odpowiedniego jedzenia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa, braku dozoru nad wypełnianiem obowiązku szkolnego;
11) dane osobowe małoletniego – należy przez to rozumieć wszelkie informacje umożliwiające identyfikację małoletniego klienta PsychoLogicznie & SensoHome
12) osobie odpowiedzialnej za Standardy ochrony małoletnich – należy przez to rozumieć właściciela oraz wyznaczonego przez właściciela pracownika sprawującego nadzór nad realizacją niniejszych Standardów,

Rozdział II Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci
§ 2.

1.Pracownicy placówki posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia dzieci.
2. Każdy pracownik , który zauważy lub podejrzewa, że dziecko jest krzywdzone zobowiązany jest zareagować, a w sytuacji koniecznej udzielić pierwszej pomocy.
3. Wszyscy pracownicy i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu ucznia lub inne informacje z tym związane, są
zobowiązane do zachowania tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
4. Pracownicy zobowiązani są do troski o bezpieczeństwo małoletnich zgodnie ze swoimi kompetencjami, obowiązującym prawem oraz przepisami wewnętrznymi.

Rozdział III Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka
§ 3.

1.W przypadku podjęcia przez pracownika placówki podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji dyrektorowi/ właścicielowi.

§ 4.

1. Dyrektor placówki wraz z pracownikiem wzywa opiekunów dziecka, którego krzywdzenie podejrzewa oraz informuje ich o podejrzeniu.
2. Wyżej wymienione osoby powinny sporządzić opis sytuacji terapeutycznej i rodzinnej dziecka na podstawie rozmów z dzieckiem oraz rodzicami oraz plan pomocy dziecku.
3. Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące:
a. podjęcia przez placówkę działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej placówki;
b. wsparcia, jakie placówka zaoferuje dziecku/ rodzinie;
c. skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba.

§ 5.

1. W przypadkach bardziej skomplikowanych (dotyczących wykorzystywania seksualnego oraz znęcania się fizycznego i psychicznego) dyrektor placówki powołuje zespół interwencyjny, w skład którego mogą wejść: terapeuta prowadzący dziecko, dyrektor placówki oraz w razie potrzeby inny specjalista/ pracownicy mający wiedzę o krzywdzeniu dziecka lub o dziecku (dalej określani jako: zespół interwencyjny).
2. Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy dziecku, spełniający wymogi określone w § 4 pkt. 3 Polityki, na podstawie opisu sytuacji oraz uzyskanych przez członków zespołu, informacji. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, powołanie zespołu jest obligatoryjne. Zespół interwencyjny wzywa opiekunów dziecka na spotkanie wyjaśniające, podczas którego może zaproponować opiekunom zdiagnozowanie zgłaszanego podejrzenia w zewnętrznej, bezstronnej instytucji. Ze spotkania sporządza się protokół.

§ 6.

1. Plan pomocy dziecku jest przedstawiany przez specjalistę opiekunom z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.
2. Specjalista informuje opiekunów o obowiązku placówki zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinny, ośrodek pomocy społecznej bądź przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego – procedura „Niebieskiej Karty” – w zależności od zdiagnozowanego typu krzywdzenia i skorelowanej z nim interwencji).
3. Po poinformowaniu opiekunów przez specjalistę – zgodnie z punktem poprzedzającym – dyrektor składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich, ośrodka pomocy społecznej lub przesyła formularz „Niebieska Karta – A” do  przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego.
4. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie poprzedzającym.

§ 7.

1. Z przebiegu interwencji sporządza się Protokół interwencji, której wzór stanowi Załącznik nr 1 do niniejszej Polityki.
2. Wszyscy pracownicy, którzy w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do
zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.

Rozdział IV Zasady ochrony wizerunku dziecka
§ 8.

1.Dane osobowe małoletniego podlegają ochronie na zasadach określonych w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w przypadku swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochroniee danych) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1 ze zm.).
2.Placówka zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
3. Placówka uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka.
4. Wytyczne dotyczące zasad publikacji wizerunku małoletnich stanowią znajdują się w części Standard I.

Rozdział V Monitoring stosowania Polityki
§ 9

1. Dyrektor szkoły wyznacza Panią ………………………jako osobę odpowiedzialną za Politykę ochrony dzieci w placówce.
2. Osoba, o której mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki i prowadzenie rejestru zgłoszeń oraz zaproponowanie zmian w Polityce.
3. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, przeprowadza wśród pracowników placówki, raz na dwa lata, ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki.
Wzór ankiety stanowi Załącznik nr 2 do niniejszej Polityki.
4. W ankiecie pracownicy mogą proponować zmiany Polityki oraz wskazywać naruszenia Polityki w placówce.
5.Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, może wyznaczyć osobę do opracowania wypełnionych przez pracowników placówki ankiet. Osoba ta sporządza na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazuje dyrektorowi.
6. Dyrektor wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom, podopiecznym i opiekunom nowe brzmienie Polityki.

Rozdział VII Przepisy końcowe
§ 10.

1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.
2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników, podopiecznych oraz ich opiekunów, w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń dla pracowników lub
poprzez przesłanie jej tekstu drogą elektroniczną oraz poprzez zamieszczenie na stronie internetowej i wywieszenie w widocznym miejscu w siedzibie.

STANDARDY

STANDARD I. Polityka
Placówka ustanowiła i wprowadziła w życie Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem.

● zasady zapewniające bezpieczne relację między małoletnim a personelem, szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich.

Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników, stażystów i wolontariuszy. Znajomość i zaakceptowanie zasad są potwierdzone podpisaniem
oświadczenia. Zasady bezpiecznych relacji z małoletnim określają, jakie zachowania i praktyki są niedozwolone w pracy z dziećmi. Należy szczególnie uwzględnić potrzeby i funkcjonowanie uczniów niepełnosprawnych i ze Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnymi.

Zasady są dostosowane do realiów funkcjonowania szkoły i dotyczą następujących obszarów:
1. Bezpośredni kontakt z małoletnim oparty jest na poszanowaniu jego intymności i godności.
Przykładowe formy takiego kontaktu, to:
− kontakty w zajęciach sportowo-rekreacyjnych podczas przeprowadzanych zajęć grupowych/indywidualnych
− czynności związane z realizacją celu terapeutycznego na wybranych rodzajach terapii,
− stanowcze interwencje wychowawcze prowadzone w bezpośrednim kontakcie fizycznym są dopuszczalne w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia dotyczących (autoagresja, agresja wobec innych dzieci, agresja wobec innych dorosłych).
− pomoc dziecku niepełnosprawnemu w poruszaniu się i wykonywaniu potrzebnych czynności,
− działania z zakresu pomocy przedmedycznej (działania ratunkowe związane z udzieleniem pierwszej pomocy),
− zagrożenie lub panika spowodowane czynnikami zewnętrznymi ( pożar, intensywne zjawiska atmosferyczne, niebezpieczne zachowania osób trzecich itp.).

Niedopuszczalne są intencjonalne zachowania wzbudzające poczucie zagrożenia lub noszące znamiona:
− przemocy fizycznej (np. popychanie, uderzanie, wykręcanie rąk, duszenie, kopanie, szarpanie),
− erotyzowania relacji (flirt słowny, dwuznaczny żart, zły dotyk, wyzywające spojrzenie),
− seksualizacji relacji (obcowanie płciowe i inne czynności seksualne),

2. Komunikacja werbalna z małoletnim powinna być pozbawiona akcentów wrogich, wulgarnych, agresywnych, złośliwie ironicznych.
Komunikacja nie powinna:
− wzbudzać w małoletnim poczucie zagrożenia (groźby, wyzwiska, krzyk),
− obniżać i niszczyć poczucie wartości (np. wyzwiska, krzyk, negatywne ocenianie, reakcja nieadekwatna do sytuacji, wzbudzanie poczucia winy, negowanie uczuć),
− upokarzać (publiczne wyszydzanie, naigrywanie się, ośmieszanie),
− naruszać granic (niezachowywanie odpowiedniego dystansu, obcesowość, podteksty o charakterze erotycznym).

3. Kontakt z podopiecznymi małoletnimi powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów edukacyjnych, terapeutycznych lub wychowawczych.

4. Kontakty bezpośrednie i online z małoletnimi poza placówką powinny:
− być powiązane z wykonywaniem obowiązków służbowych, terapeutycznych, opiekuńczo-wychowawczych (np. towarzyszenie w realizowanych poza placówką ważnych dla małoletniego wydarzeniach wymagających wsparcia osoby dorosłej, realizowania ustalonego z dzieckiem i rodzicami celu terapeutycznego)

5. Pracownik nie może zapraszać uczniów do swojego miejsca zamieszkania.

6. Pracownik może kontaktować się z młodzieżą przez prywatne kanały komunikacji (telefon, komunikatory), wyłącznie w celach terapeutycznych, edukacyjnych i wychowawczych związanych z wykonywaniem obowiązków służbowych.

7. Jeśli zachodzi konieczność spotkania z uczniami poza placówką, rodzice/opiekunowie prawni muszą wyrazić zgodę na taki kontakt.

8. Pracownik w sprawach dotyczących młodzieży może kontaktować się wyłącznie z ich opiekunami z wykorzystaniem ustalonych wcześniej kanałów komunikacji.

9. Rodzice i opiekunowie prawni uczniów mają prawo do wszelkich informacji na temat funkcjonowania ucznia na terenie placówki oraz w trakcie wydarzeń organizowanych przez
placówkę.

Informacje na temat dziecka udzielane są jedynie jego rodzicom lub opiekunom prawnym.

Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi

Bezpieczne relacje między małoletnimi:

1.Wszyscy małoletni powinni być szanowani i traktowani równo, niezależnie od ich wieku, płci, pochodzenia, niepełnosprawności czy innych cech.
2. Wszelkie formy przemocy, w tym przemoc fizyczna, emocjonalna, seksualna czy cyberprzemoc, są absolutnie niedopuszczalne.
3. Małoletni powinni być zachęcani do budowania pozytywnych relacji z innymi, opartych na wzajemnym szacunku i zrozumieniu.
4.Wszelkie konflikty powinny być rozwiązywane w sposób pokojowy i konstruktywny.

Zachowania niedozwolone w placówce:

1. Małoletni podopieczni mają obowiązek przestrzegania zasad i norm zachowania obowiązujących w placówce.

Niedozwolone jest
1. Stosowanie agresji i przemocy wobec innych osób:
a) agresji i przemocy fizycznej w różnych formach, np.: bicie, uderzenie, popychanie, kopanie, opluwanie, wymuszenia, napastowanie seksualne, nadużywanie swojej przewagi nad inną osobą, fizyczne zaczepki, zmuszanie innej osoby do podejmowania niewłaściwych działań, rzucanie w kogoś przedmiotami;
b) agresji i przemocy słownej w różnych formach, np.: obelgi, wyzwiska, wyśmiewanie, drwienie, szydzenie z ofiary, bezpośrednie obrażanie ofiary/plotki i obraźliwe żarty, przedrzeźnianie ofiary, groźby;
c) agresji i przemocy psychicznej w różnych formach, np.: poniżanie, wykluczanie, izolacja, milczenie, manipulowanie, pisanie na ścianach (np. w toalecie lub na korytarzu); wulgarne gesty, śledzenie/szpiegowanie, obraźliwe SMSy i MMSy, wiadomości na forach internetowych, telefony i e-maile zawierające groźby, poniżające, wulgarne, zastraszające), niszczenie, zabieranie rzeczy należących do ofiary, straszenie, szantażowanie.
3. Stwarzanie niebezpiecznych sytuacji, np. przynoszenie do szkoły ostrych narzędzi, innych niebezpiecznych przedmiotów i substancji (środków pirotechnicznych, łańcuchów, noży, zapalniczek), używanie ognia na terenie placówki.
4. Celowe nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zajęć,Celowe zachowania zagrażające zdrowiu bądź życiu.
5. Uleganie nałogom, np. palenie papierosów, picie alkoholu. Rozprowadzanie i stosowanie narkotyków/ środków odurzających.
6. Niestosowne odzywanie się do innych osób.
7. Używanie wulgaryzmów.
8. Celowe niszczenie lub nieszanowanie własności innych osób oraz własności placówki.
9. Kradzież/ przywłaszczenie własności innych osób oraz własności placówki
10. Szykanowanie innych osób z powodu odmienności przekonań, religii, światopoglądu, płci, poczucia tożsamości, pochodzenia, statusu ekonomicznego i społecznego, niepełnosprawności, wyglądu.
11. Aroganckie/niegrzeczne zachowanie wobec kolegów, wulgaryzmy. Kłamanie, oszukiwanie kolegów/ innych osób.
12. Fotografowanie lub filmowanie zdarzeń z udziałem innych małoletnich bez ich zgody.
13. Upublicznianie materiałów i fotografii bez zgody obecnych na nich osób. Stosowanie wobec innych osób różnych form cyberprzemocy.

Procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania takiej informacji, sposób reagowania na podejrzenia, że dziecko doświadcza krzywdzenia i zasady prowadzenia rejestru interwencji

1. Pracownik, po zidentyfikowaniu ryzyka krzywdzenia lub krzywdzenia małoletniego przez pracownika, innego dorosłego, rodziców, innego małoletniego lub uzyskaniu takiej
informacji od innych osób, niezwłocznie interweniuje informując o tym dyrektora oraz sporządza protokół.
2. W związku z podejrzeniem ryzyka krzywdzenia lub krzywdzenia małoletniego dyrektor lub osoba przez niego wyznaczona zawiadamia policję/ odpowiednie służby. (zgodne
ogólnymi przepisami prawa).
3. W każdym z przytoczonych przypadków małoletni zostaje niezwłocznie otoczony opieką i wsparciem specjalistów wg potrzeb.
4. Koordynator powiadamia rodziców o incydencie, informuje o stanie małoletniego np. konieczności interwencji medycznej (badania lekarskiego) oraz o konsekwencjach
prawnych stosowania przemocy wobec małoletniego.
5. W przypadku podejrzenia, że życie małoletniego jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu, pracownik niezwłocznie informuje odpowiednie służby (policja,
pogotowie ratunkowe), dzwoniąc pod numer 112 lub 998, a następnie informuje dyrektora i rodziców oraz uzupełnia wymieniony w punkcie 1 dokument.
6. Kolejne kroki postępowania w tej sytuacji leżą w kompetencjach ww. instytucji.
7. W przypadku, gdy źródłem krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia są rodzice, jeżeli zachodzi taka potrzeba, po ocenie sytuacji, powiadamia niezwłocznie właściwe instytucje
i organy (policję, sąd rodzinny, ośrodek pomocy społecznej, przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego, który wdraża procedurę Niebieskie Karty).
8. Koordynator we współpracy z zespołem specjalistów pracujących z małoletnim przygotowują propozycję objęcia go pomocą,także we współpracy z instytucjami
zewnętrznymi, w tym poradnią psychologiczno-pedagogiczną lub specjalistyczną, jeżeli zachodzi taka potrzeba.
9. W sytuacji, gdy rodzice małoletniego, będącego inicjatorem przemocy i innych zachowań ryzykownych powtarzających się, nie podejmują współpracy z placówką
dyrektor lub koordynator, po ocenie stopnia zagrożenia, zawiadamia właściwe instytucje (policję, sąd rodzinny, pomoc społeczną).

Procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o popełnieniu przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz w przypadku instytucji, które posiadają takie uprawnienia, osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury „Niebieskiej Karty”.

1. Głównym celem „Niebieskich Kart” jest usprawnienie pomocy oferowanej przez placówkę, ale też tworzenie warunków do systemowego, interdyscyplinarnego modelu pracy z rodziną.
2. Jeśli do jakiegokolwiek pracownika przyjdzie małoletni i zgłosi, iż wobec niego stosowana jest przemoc pracownik ten powinien wszcząć procedurę „Niebieskiej Karty”. Każde powzięcie informacji o zaistnieniu przemocy nakazuje rozpocząć działania.

REALIZACJA PROCEDURY „NIEBIESKIEJ KARTY”
1. „Niebieskie Karty” zakłada pracownik, który stwierdza, że w rodzinie ucznia dochodzi do przemocy.
2. Wszczęcie procedury następuje poprzez wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A” w obecności osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą.
3. W przypadku podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie wobec małoletniego czynności podejmowane i realizowane w ramach procedury, przeprowadza się w obecności rodzica, opiekuna prawnego.
4. Jeżeli osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie wobec małoletniego są rodzice, opiekunowie prawni, działania z małoletnim przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej.
5. Po wypełnieniu formularza „Niebieska Karta – A” osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, przekazuje się formularz „Niebieska Karta –B”.
6. W przypadku, gdy przemoc w rodzinie dotyczy niepełnoletniego, formularz „Niebieska Karta – B” przekazuje się rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu albo osobie, która zgłosiła podejrzenie stosowania przemocy w rodzinie (formularza „Niebieska Karta – B” nie przekazuje się osobie, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie).
8. Wypełniony formularz „Niebieska Karta – A” niezwłocznie, nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia wszczęcia procedury, przekazuje się do zespołu interdyscyplinarnego.

Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia

1. Rozpoznanie sygnałów wskazujących na krzywdzenie małoletniego.
− Zdobycie wiedzy o krzywdzeniu dziecka.
− Prezentowanie odpowiedzialnej postawy za małoletnich i gotowość do reagowania w sytuacji zagrożenia ich dobra.
2. Sprawdzanie sygnałów poprzez zbieranie dodatkowych informacji.
− W przypadku dostrzeżenia sygnałów przez placówkę należy je zweryfikować, zbierając informacje pochodzące od innych osób.
3. Zespół specjalistów z placówki zbiera informacje i koordynuje działania zmierzające do pomocy małoletniemu oraz współpracuje z innymi instytucjami i osobami, np. kuratorem
sądowym, pracownikiem socjalnym, dzielnicowym. Pracownicy mający kontakt z małoletnim zwracają uwagę na ślady pobicia dziecka, niechęć dziecka do rozbierania się, oznaki bólu przy poruszaniu się itp. , obserwują zaburzone zachowanie ucznia, które może być skutkiem krzywdzenia. W razie potrzeby nawiązuje się kontakt z pracownikami innych służb i instytucji zajmujących się dzieckiem i jego rodziną w celu sprawdzenia posiadanych informacji.
4. Analiza zebranych informacji – diagnoza problemu krzywdzenia dziecka. Po zebraniu i analizie informacji należy ocenić zagrożenia i możliwości wsparcia dla dziecka.
5. Zaplanowanie i przeprowadzenie interwencji w przypadku potwierdzenia krzywdzenia dziecka. Procedury postępowania zostały opisane w rozdziale III.

● Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki do stosowania standardów, zasady przygotowania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności.

1. Dyrektor wyznacza osobę odpowiedzialną za Standardy Ochrony Małoletnich.
2. Osoba wyznaczona przez Dyrektora monitoruje realizację Standardów, reaguje na ich naruszenie oraz koordynuje zmiany w Standardach prowadząc równocześnie rejestr zgłoszeń i proponowanych zmian.
3. Osoba odpowiedzialna za realizację Standardu zobowiązana jest do przeprowadzania wśród pracowników (raz na dwa lata) ankiety.
4. Po przeprowadzonej ankiecie, osoba odpowiedzialna opracowuje wypełnione ankiety oraz sporządza z nich raport, który przedstawia Dyrektorowi.
5. W ankiecie pracownicy mogą proponować zmiany Standardów oraz wskazywać naruszenia Standardów.
6. W razie konieczności opracowuje zmiany w obowiązującym Standardzie i daje je do zatwierdzenia Dyrektorowi.
7. Dyrektor wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom nowe brzmienie Standardów Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem.

● Zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym, personelowi oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania. 

1. Dokument Standardy ochrony małoletnich jest dokumentem ogólnodostępnym dla personelu, podopiecznych oraz ich opiekunów.
2.. Dokument opublikowany jest na stronie internetowej, dostępny w recepcji lub wywieszony w miejscu ogłoszeń.
3. Terapeuta prowadzący oddziaływania z małoletnim daje rodzicowi/opiekunowi do podpisania oświadczenie, że zapoznał się ze Standardami (w recepcji lub na stronie internetowej).
4. Terapeuta prowadzący w trakcie swoich oddziaływań mają za zadanie zapoznać w dostosowany do funkcjonowania dziecka sposób je Standardami oraz omówienia ich w taki sposób, aby małoletni mogli go zrozumieć niezależnie od wieku i sprawności intelektualnej.
5. Wszyscy pracownicy powinni potwierdzić zapoznanie się z dokumentem składając odpowiednie oświadczenie. Załącznik nr 3
6.. Każdy nowy pracownik ma obowiązek zapoznać się z standardami po zawarciu umowy.

Zasady ochrony wizerunku i danych osobowych małoletnich

1. Placówka przestrzega i monitoruje przestrzeganie przepisów dotyczących ochrony danych osobowych małoletnich. W naszych działaniach kierujemy się odpowiedzialnością i rozwagą wobec utrwalania, przetwarzania, używania i publikowania wizerunków dziecka. Wymagana jest pisemna zgoda (np. w umowie, sms, dokument, mail) rodziców małoletnich na robienie/publikowanie zdjęć, nagrań.
2. Jeśli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, impreza publiczna, zgoda rodziców/opiekunów prawnych nie jest wymagana.
3. Jeśli rodzice lub opiekunowie prawni nie wyrazili zgody na utrwalenie wizerunku dziecka, będziemy respektować ich decyzję.
4. Pracownikowi nie wolno utrwalać wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie placówki bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego oraz wcześniejszego poinformowania o chęci takiego utrwalenia.

● Zasady bezpiecznej rekrutacji personelu

1. Placówka dba, aby osoby przez nią zatrudnione (w tym osoby pracujące na podstawie umowy zlecenie oraz wolontariusze/stażyści) posiadały odpowiednie kwalifikacje do pracy z dziećmi oraz były dla nich bezpieczne. Aby sprawdzić powyższe, w tym stosunek osoby zatrudnianej do dzieci i podzielania wartości związanych z szacunkiem wobec nich oraz przestrzegania ich praw, placówka może żądać danych (w tym dokumentów) dotyczących:
a. wykształcenia
b. kwalifikacji zawodowych,
c. przebiegu dotychczasowego zatrudnienia kandydata/kandydatki.
W każdym przypadku placówka musi posiadać dane pozwalające zidentyfikować osobę zatrudnioną, niezależnie od podstawy zatrudnienia. Placówka powinna znać:
a. imię (imiona) i nazwisko,
b. datę urodzenia,
c. dane kontaktowe osoby zatrudnianej.
2. Przed dopuszczeniem osoby zatrudnianej do wykonywania obowiązków związanych z terapią, wychowaniem, edukacją małoletnich lub z opieką nad nimi placówka sprawdzi
osobę zatrudnianą w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym (Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym;
t.jedn. Dz. U. z 2020 r. poz.152) – Rejestr z dostępem ograniczonym oraz Rejestr osób w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu
seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze. Rejestr dostępny jest na stronie: rps.ms.gov.pl.
Aby sprawdzić osobę w Rejestrze placówka potrzebuje następujących danych kandydata/
kandydatki:
a. imię i nazwisko,
b. data urodzenia,
c. pesel,
d. nazwisko rodowe,
e. imię ojca,
f. imię matki.
Wydruk z Rejestru będzie przechowywany w aktach osobowych pracownika lub analogicznej dokumentacji dotyczącej wolontariusza/osoby zatrudnionej w oparciu o umowę cywilnoprawną.
3. Kandydat/kandydatka przedkłada informację z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2023 r. poz. 172 oraz z 2022 r. poz. 2600) lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego.
4. Jeżeli osoba posiada obywatelstwo inne niż polskie, winna przedłożyć również informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, bądź informację z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla ww. celów.
5. Kandydat/kandydatka przedkłada oświadczenie o państwie/ach zamieszkiwania w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczypospolita Polska i państwo obywatelstwa, złożone pod
rygorem odpowiedzialności karnej.
6. Jeżeli prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja o niekaralności nie przewiduje wydawania takiej informacji lub nie prowadzi rejestru karnego, wówczas
kandydat/kandydatka składa pod rygorem odpowiedzialności karnej oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem, że nie był/a prawomocnie skazany/a w tym państwie za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz nie wydano wobec niej innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuściła się takich czynów zabronionych, oraz że nie ma obowiązku
wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy, stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub
określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi.
7.Pod oświadczeniami składanymi pod rygorem odpowiedzialności karnej składa się oświadczenie o następującej treści: „Jestem świadomy/a odpowiedzialności karnej za złożenie
fałszywego oświadczenia.” Oświadczenie to zastępuje pouczenie o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
8. Osoba zatrudniana przedkłada ponadto zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego (Ustawa z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym, t.j. Dz.U z 2022 r. poz. 1709; Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1762 z późn.zm.).
9. W przypadku niemożliwości przedstawienia ww. zaświadczenia kandydat/kandydatka składa oświadczenie o niekaralności oraz o toczących się postępowaniach przygotowawczych, sądowych i Dyscyplinarnych na odpowiednim formularzu. Załącznik nr 4

Standard II. PERSONEL
Placówka monitoruje, edukuje i angażuje swoich pracowników w celu zapobiegania krzywdzeniu dzieci.

Standardy podstawowe:
a. W ramach rekrutacji członków personelu pracujących z dziećmi prowadzona jest ocena przygotowania kandydatów do pracy z dziećmi.
b. Placówka uzyzkuje o każdym członku personelu dane z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym oraz informacje z Krajowego Rejestru Karnego i rejestrów karalności państw trzecich w zakresie określonych przestępstw (lub odpowiadających im czynów zabronionych w przepisach prawa obcego) lub w przypadkach prawem wskazanych oświadczenia o niekaralności.
c. W Standardzie I określone są zasady bezpiecznych relacji całego personelu z dziećmi, wskazujące, jakie zachowania są niedozwolone, a jakie pożądane w kontakcie z dzieckiem.
d. Placówka zapewnia swoim pracownikom podstawową edukację na temat ochrony dzieci przed krzywdzeniem i pomocy dzieciom w sytuacjach zagrożenia, w zakresie:
· rozpoznawania symptomów krzywdzenia dzieci
· procedur interwencji w przypadku podejrzeń krzywdzenia
· odpowiedzialności prawnej pracowników placówki, zobowiązanych do podejmowania interwencji
· procedury „Niebieskie Karty”.

Standard III. PROCEDURY
W placówce funkcjonują procedury zgłaszania podejrzenia oraz podejmowania interwencji w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dziecka.

1. Placówka wypracowała procedury, które określają, jakie działanie należy podjąć w sytuacji krzywdzenia dziecka lub zagrożenia jego bezpieczeństwa ze strony personelu, członków rodziny, rówieśników i osób obcych.
2. Placówka dysponuje danymi kontaktowymi lokalnych instytucji i organizacji, które zajmują się interwencja i pomocą w sytuacjach krzywdzenia dzieci (policja, sąd rodzinny, centrum interwencji kryzysowej, ośrodek pomocy społecznej, placówki ochrony zdrowia) oraz zapewnia do nich dostęp wszystkim pracownikom.
3. W placówce wyeksponowane są informacje dla dzieci na temat możliwości uzyskania pomocy w trudnej sytuacji, w tym numery bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży.

Standard IV. MONITORING
Placówka monitoruje i okresowo weryfikuje zgodność prowadzonych działań z przyjętymi standardami ochrony dzieci.

Standardy podstawowe:
a. Przyjęta polityka ochrony dzieci jest weryfikowana – raz na dwa lata, z uwzględnieniem analizy sytuacji związanych z wystąpieniem zagrożenia bezpieczeństwa dzieci.
b. Weryfikację przeprowadza osoba powołana przez dyrektora odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci lub zespół, który ustala:
c. Sposoby weryfikacji są np. badania ankietowe, rozmowy, uwzględnione wnioski z monitorowania.
d. Wnioski z przeprowadzonej weryfikacji (które powinny zostać udokumentowane pisemnie i przedstawione pracownikom, małoletnim, rodzicom) stanowią wytyczne do podniesienia jakości procedur i działań.
e. Zmodyfikowane dokumenty zostają zamieszczone na stronie, przyjętym miejscu ogłoszeń, przedstawione pracownikom, małoletnim i rodzicom, co zostaje udokumentowane w sposób przyjęty przez dyrektora.

Załącznik nr 1

Protokół interwencji w przypadku zastosowania procedur podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletniego

1. Data i miejsce sporządzenia dokumentu
2. Małoletni, wobec którego zachodzi podejrzenie krzywdzenia lub krzywdzenie
3. Osoba stwierdzająca wystąpienie podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenie małoletniego
4. Data podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletniego, miejsce
5. Osoba/osoby podejrzane o krzywdzenie lub krzywdzące małoletniego
6. Osoba/osoby podejrzane o krzywdzenie lub krzywdzące małoletniego
7. Opis rodzaju krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego
8. Osoby i instytucje, które zostały powiadomione, w tym formy interwencji m.in.: powiadomienie pomocy społecznej, policji, sądu rodzinnego, uruchomienie procedury Niebieskie Karty)
9. Data i opis udzielonej pomocy, formy otoczenia opieką małoletniego bezpośrednio po stwierdzeniu lub podejrzeniu incydentu, w tym we współpracy z koordynatorem, wychowawcą i nauczycielami specjalistami (psychologiem, pedagogiem, pedagogiem specjalnym wg potrzeb małoletniego), informacje o ewentualnym powiadomieniu pogotowia, policji, stwierdzeniu konieczności badania lekarskiego
10. Informacja ze spotkania z rodzicami
11. Zaplanowana pomoc psychologiczno-pedagogiczna (małoletniemu, jego rodzicom, innym – jeżeli byli np. świadkami incydentu) zespołu specjalistów pracujących z dzieckiem, w tym we współpracy z instytucjami zewnętrznymi, informacja o zgodzie rodziców na udzielanie ww. formy pomocy małoletniemu. Działania w przypadku braku współpracy ze strony rodziców
12. Informacje na temat efektów podjętych interwencji, w tym we współpracy z instytucjami zewnętr.
13. Imiona i nazwiska oraz czytelne podpisy osób sporządzających protokół